Халел Досмұхамедов (1883-1937)

А. Бөкейханов, Х. Ғаббасов, Х. Досмұхамедов

Алаш қозғалысының қайраткері, дәрігер, ұстаз, ғалым. Мамандығы дәрігер бола тұрса да, қоғам өмірінің сан салалы мәселелеріне араласқан көп қырлы дарын: саяси және қоғам қайраткері, тарихшы, табиғаттанушы, тілтанушы, әдебиетші, ауыз әдебиетінің сирек үлгілерін жинап, насихаттаушы, шебер аудармашы.

1883 ж. сәуірідің 24 бұрынғы Орал облысы, Гурьев уезі, Тайсойған болысы, (қазіргі Атырау облысы Қызылқоға ауданы) Тайсойған құмында №4 ауылында дүниеге келген.

Ағасы Дәулетүмбет Машақұлының ықпалымен әкесі Досмұхамед ауыл молдасынан хат таныған Халелді жергілікті орыс қазақ мектебіне береді. Мектепті жақсы бітірген Халел 1894 жылы Теке қаласындағы Орал әскери-реалдық училищесінің даярлық класына қабылданып, оны үздік бітіреді де, тағы бір жылға қосымша класта оқуға қалдырылады.

            Сосын Санкт-Петербург императорлық әскери-медицина академиясына латын тілінен қосымша емтихан тапсырып түскен.

Ұлы Жібек жолы

VI-XII ғасырда Орта Азия мен Қазақстанда қалалар тез өсті. Олар сауда мен қолөнердің, дін мен мәдениеттің  тірегіне айналды. Батыс Түркістан жерінде Суяб, Құлан, Мерке, Тараз, Отырар, Испиджаб сияқты қалалар бой көтерді. Олардың көтерілуі таптық қоғамның шығуының айқын көрінісі еді.

Торғай көтерілісі

1916 жылғы патшаның "июнь жарлығынан” кейін жер-жерде басталған толқулар Қазақстанның көп өңірлерін қамтыды, ең ірі қозғалыстар Жетісу, Торғай – Ырғыз өлкелерінде болды. Мыңдаған қазақ сарбаздары патша әскерлерімен шайқасты, жүздеп оққа ұшты. Көп қазақтар елін, жерін тастап Қытайға, Ауғанстанға қашты.

  XVI-XVII ғасырлардағы Қазақ хандығы

         1. Қазақ хандығының шекараларының өсуі.

2. Тәуке хан және оның "Жеті жарғысы”.

3. XVI-XVII ғғ. Қазақ хандығының шаруашылығы мен мәдениеті.

Париж Коммунасы

1.           1871 жылғы 18-наурыз революциясының себебі мен сипаты

2.           Париж Коммунасына сайлау

3.           Париж Коммунасының әлеуметтік шаралары

4.           Коммуна және шаруалар

5.           Коммунаның жеңілу себебі

АВСТРО-ВЕНГРИЯНЫҢ ҚҰРЫЛУЫ

1.    1867 жылғы конституция  және оның мәні

2.     Австро-Венгрияның экономикалық даму жағдайы

3.      Ішкі және сыртқы саясаты

БАЛҚАН ТҮБЕГІНДЕГІ БУРЖУАЗИЯЛЫҚ ҰЛТТЫҚ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ ДАМУЫ

1.  Балкднда саяси дағдарыстың пісіп-жетілуі

2.  Балқан халықтарының үлт-азаттық қозғалысы

3.  Ұлы державалардың Балқан түбегіндегі елдерге қатысты саясаты

4.  Орыс-түрік соғысы және оның салдары

1870-1899 ЖЫЛДАРДАҒЫ АҚШ

1.  АҚШ тың экономикалық даму   ерекшеліктері

2.  Ауыл шаруашылыгында капитализмнің   дамуының "американдық"   жолы

3.  Жұмысшы   табының   жағдайы,    социалистік партияның кұрылуы

4.  АҚШ тың сыртқы саясаты

Бірінші дүниежүзілік соғыс

1.  Соғыстың себептері мен сипаты

2.  Соғыстың салдары

3.  Қорытындысы